در دوران بارداری، تغییرات زیادی در بدن رخ می‌دهد که می‌تواند سلامت دهان و دندان را نیز تحت تأثیر قرار دهد. بسیاری از زنان باردار تمایل دارند تا دندان‌هایشان سفیدتر و درخشان‌تر شود، اما این سوال پیش می‌آید که آیا بلیچینگ دندان در این دوران ایمن است یا خیر. در این مقاله به بررسی بلیچینگ دندان در دوران بارداری، عوارض احتمالی آن و روش‌های جایگزین برای حفظ زیبایی و سلامت دندان ها می‌پردازیم.
بلیچینگ دندان و انواع آن
بلیچینگ دندان یک روش زیبایی است که برای سفید کردن دندان‌ها از مواد شیمیایی مانند پراکسید هیدروژن یا پراکسید کاربامید استفاده می‌کند. این مواد رنگدانه‌ها و لکه‌های دندان را از بین برده و باعث درخشندگی و روشن‌تر شدن دندان‌ها می‌شوند. بلیچینگ معمولاً به دو روش اصلی انجام می‌شود:
1. بلیچینگ در مطب دندانپزشکی:
این روش با استفاده از مواد قوی‌تر در مطب و تحت نظر دندانپزشک انجام می‌شود و معمولاً نتایج سریع‌تری دارد.
2. بلیچینگ خانگی:
در این روش، بیمار با استفاده از قالب‌ها و ژل‌های سفیدکننده مخصوص، بلیچینگ را در خانه انجام می‌دهد. این روش نسبت به روش مطبی ضعیف‌تر است و نیاز به مدت زمان بیشتری دارد.
دلایل نگرانی درباره بلیچینگ در دوران بارداری
انجام بلیچینگ دندان در دوران بارداری به دلایل زیر ممکن است توصیه نشود:
1. احتمال جذب مواد شیمیایی
مواد سفیدکننده حاوی پراکسید هستند که ممکن است از طریق بافت‌های لثه و دهان جذب بدن شود. تأثیر این مواد بر رشد جنین به طور دقیق مشخص نیست و برای جلوگیری از هرگونه عارضه احتمالی بهتر است از بلیچینگ در دوران بارداری پرهیز شود.
2. افزایش حساسیت لثه و دندان‌ها
در بارداری به دلیل تغییرات هورمونی، لثه‌ها معمولاً حساس‌تر و ملتهب‌تر می‌شوند. بلیچینگ می‌تواند این حساسیت را تشدید کرده و منجر به درد، خونریزی و التهاب بیشتر در لثه‌ها شود.
3. نبود مطالعات کافی
تاکنون پژوهش‌های کافی درباره ایمنی بلیچینگ دندان در بارداری انجام نشده است. به دلیل همین کمبود اطلاعات، انجمن‌های دندانپزشکی معمولاً توصیه می‌کنند که بلیچینگ و دیگر درمان‌های زیبایی دندان در دوران بارداری انجام نشود.
4. ناراحتی و تهوع احتمالی
برخی از مواد شیمیایی بلیچینگ ممکن است بو یا طعم خاصی داشته باشند که در دوران بارداری، به دلیل افزایش حساسیت به بوها، باعث بروز تهوع یا ناراحتی شوند. این موضوع می‌تواند بارداری را دشوارتر کند.
خطرات بلیچینگ دندان در دوران بارداری
انجام بلیچینگ دندان در دوران بارداری ممکن است عوارض زیر را به همراه داشته باشد:
- التهاب و عفونت لثه: استفاده از مواد شیمیایی بلیچینگ ممکن است باعث تحریک و التهاب لثه شود که به افزایش خطر عفونت منجر شود.
- افزایش درد و حساسیت دندانی: پراکسید موجود در مواد سفیدکننده می‌تواند به دندان ها و لثه‌ها آسیب زده و درد و حساسیت بیشتری ایجاد کند.
- تأثیرات احتمالی بر سلامت جنین: هرچند مطالعات دقیقی وجود ندارد، اما احتمال اثرگذاری مواد شیمیایی بلیچینگ بر سلامت و رشد جنین همچنان مطرح است و بهتر است از این ریسک اجتناب شود.
زمان مناسب برای بلیچینگ دندان پس از بارداری
اگر به دنبال بلیچینگ دندان هستید، توصیه می‌شود تا پایان بارداری و حتی دوره شیردهی صبر کنید. پس از بارداری، می‌توانید در زمان مناسب با مشورت دندانپزشک خود، بلیچینگ را به روش مطبی یا خانگی انجام دهید. در این مدت دندان ها و لثه‌ها به حالت طبیعی خود باز می‌گردند و خطرات احتمالی برای مادر و کودک کاهش می‌یابد.
روش‌های جایگزین بلیچینگ دندان در دوران بارداری
برای سفید کردن دندان‌ها و حفظ سلامت دهان و دندان ها در دوران بارداری، می‌توانید از روش‌های جایگزین و ایمن استفاده کنید:
1. جرم‌گیری حرفه‌ای دندان ها
جرم‌گیری توسط دندانپزشک به از بین بردن پلاک‌ها و لکه‌های سطحی کمک می‌کند و بدون استفاده از مواد شیمیایی قوی، دندان‌ها را تمیز و براق می‌کند. این روش ایمن است و می‌تواند به عنوان جایگزین بلیچینگ استفاده شود.
2. استفاده از خمیردندان سفیدکننده ملایم
خمیردندان‌های سفیدکننده معمولاً حاوی مواد ملایم‌تری برای از بین بردن لکه‌های سطحی هستند و می‌توانند به حفظ روشنایی دندان ها کمک کنند. حتماً از خمیردندانی استفاده کنید که مخصوص دوران بارداری باشد و مواد شیمیایی قوی نداشته باشد.
3. مسواک زدن منظم و نخ دندان کشیدن
رعایت بهداشت دهان و دندان و مسواک زدن مرتب (حداقل دو بار در روز) به همراه استفاده از نخ دندان می‌تواند مانع از تجمع پلاک‌ها و لکه‌های سطحی شود. این کار باعث می‌شود دندان‌ها تمیز و سفیدتر به نظر برسند.
4. تغذیه مناسب
مصرف مواد غذایی حاوی کلسیم و فسفر، مانند لبنیات، سبزیجات سبز تیره، و آجیل‌ها به تقویت مینای دندان کمک می‌کند. همچنین کاهش مصرف نوشیدنی‌ها و غذاهای رنگدانه‌دار مثل قهوه، چای و انواع نوشابه‌های تیره می‌تواند مانع از لکه‌دار شدن دندان ها شود.
5. نوشیدن آب کافی
آب به شستشوی دهان و کاهش میزان اسیدهای موجود در دهان کمک می‌کند. نوشیدن آب کافی، به‌ویژه پس از مصرف غذاهای رنگدانه‌دار، می‌تواند از ایجاد لکه‌های جدید جلوگیری کند.
6. استفاده از دهان‌شویه‌های بدون الکل و بی‌خطر
دهان‌شویه‌های بدون الکل می‌توانند به کاهش باکتری‌ها و حفظ سلامت لثه‌ها کمک کنند. این کار می‌تواند به جلوگیری از ایجاد جرم و پلاک‌های جدید کمک کند و در نتیجه دندان ها ظاهر تمیزتری داشته باشند.
توصیه‌های کلی برای حفظ سلامت دهان و دندان در دوران بارداری
در کنار روش‌های جایگزین، رعایت این توصیه‌ها می‌تواند به سلامت دهان و دندان ها در دوران بارداری کمک کند:
- رعایت بهداشت دهان و دندان: مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم از تجمع پلاک‌ها جلوگیری می‌کند و به تمیزی و سفیدی دندان ها کمک می‌کند.
- مصرف کلسیم کافی: مصرف لبنیات و دیگر منابع کلسیم برای سلامت استخوان‌ها و دندان ها ضروری است.
- مشاوره با دندانپزشک: در صورت بروز هرگونه درد یا مشکل در دندان‌ها، بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید تا در صورت نیاز درمان‌های بی‌خطر و ضروری انجام شود.
نتیجه‌گیری
بلیچینگ دندان در دوران بارداری به دلیل عدم وجود تحقیقات کافی و احتمال جذب مواد شیمیایی به بدن توصیه نمی‌شود. با این حال، روش‌های جایگزینی مثل جرم‌گیری، استفاده از خمیر دندان‌های ملایم سفیدکننده، رعایت بهداشت دهان و دندان، و مصرف تغذیه مناسب می‌توانند به حفظ زیبایی و سلامت دندان ها کمک کنند. پس از پایان بارداری و در صورت تمایل، می‌توانید بلیچینگ را تحت نظر دندانپزشک خود انجام دهید. جهت انجام مشاوره و یا دریافت خدمات دندانپزشکی در دوران بارداری ما در کلینیک دندانپزشکی دکتر شاکریان در خدمات شما هستیم.
